| momapeh | [m.mA.pEh] | kata kerja | mengepung (anak sungai, sungai) untuk menangkap ikan. | Jusoh momapeh sungai tu dapek somilang sobunte. | [dZu.sh m.mA.pEh su.NAj tu dA.pE/ s.mi.lAN s.bun.tE] | Jusuh mengepung sungai itu dapat sembilang sebunti. |
| mongoca | [m.N.tSA] | kata kerja | menggagau (ikan dalam sungai atau parit) yang cetek. | Abah mongoca ikan kek sungai dongan jeramak. | [A.bAh m.n.tSA i.kAn kE/ su.NAj d.NAn dZE.ÄAm.bA/] | Abah menggagau ikan di sungai dengan menggunakan jerambah. |
| lantak | [lAn.tA/] | kata nama | kayu atau buluh yang digunakan untuk mengepung air di sungai. | Posawah momacak lantak kek sungai nak mengompong ae naek ko tali air sawah. | [p.sA.wAh m.mA.tSA/ lAn.tA/ kE/ su.NAj nA/ mo.Nom.poN AE nAE/ k tA.li AE] | Pesawah memacak lantak di sungai untuk mengepung air supaya naik ke tali air sawah. |
| bokoludat | [b.k.lu.dAt] | kata kerja | berkeladak | Lopeh ujan ae sungai tu bokoludat. | [l.pEh u.dZAn Ae su.NAj tu b.k.lu.dAt] | Lepas hujan, air sungai itu berkeladak. |
| moriau | [m.Äi.jAw] | kata kerja | mendulang bijih dan sebagainya. | Ayah den kek Sungai Lui tongah moriau bijeh. | [A.jAh dEn kE/ su.NAj lui t.NAh m.Äi.jAw bi.dZEh] | Ayah saya di Sungai Lui sedang mendulang bijih. |
| dengkek | [dEN.kE/] | kata adjektif | berkenaan air yang tidak dalam, boleh nampak dasarnya, cetek, tohor. | Dengkek bona ae sungai tu pareh buku lali yo. | [dEN.kE/ b.nA AE su.NAj tu pA.ÄEh bu.ku lA.li j ] | Cetek benar air sungai itu, paras buku lali saja. |
| tobonggeng | [t.bN.gEN] | kata nama | telanjang. | Budak tu tobonggeng mandi kek sungai. | [bu.dA/ tu t.bN.gEN mAn.di kE/ su.NAj] | Budak itu telanjang mandi di sungai. |
| bocomporo | [b.tSm.p.Ä] | kata kerja | mandi di sungai sambil berkejar-kejaran. | Bilo balek sekolah dio bocomporo kek sungai borojam-jam. | [bi.l bA.lE/ s«.k.lAh di.j b.tSm.p.Ä kE/ su.NAj b.Ä.dZAm.dZAm] | Apabila balik dari sekolah, dia mandi sambil berkejar-kejaran di sungai berjam-jam. |
| molangut | [m.lA.Nut] | kata kerja | timbul mabuk di permukaan air (tentang ikan). | Orang monubo di ulu sungai, ikan di ile abih molangut. | [.ÄAN m.nu.b di u.lu su.NAj i.kAn di i.lE A.bih m.lA.Nut] | Orang menuba di hulu sungai, ikan di hilir habis mabuk. |
| tingkat ruang | [tiN.kAt Äu.wAN] | | duduk dengan cara memeluk sebelah kaki. | Ponuleh tu dudok tingkat ruang kek tobeng sungai tu moncari elham. | [p.nu.lEh tu du.do/ tiN.kAt Äu.wAN kE/ t.bEN su.NAj tu mn.tSA.Äi El.hAm] | Penulis itu duduk tingkat ruang di tebing sungai itu, mencari ilham. |