| putut | [pu.tut] | kata adjektif | pendek dan tumpul (mata pensil). | Tak de pengasah ke, pensel kau ni putut. | [tA/ d« p«.NA.sAh k« pen.sel kAw ni pu.tut] | T)idak ada pengasah ke, mata pensil kau ini pendek dan tumpul. |
| melincu | [m«.lin.tSu] | kata kerja | mencucuk mata (perbuatan mencucuk orang lain dengan jari, biasanya anak kepada emak). | Nakal bena kau ni, asyek melincu orang aje. | [nA.kAl b«.nA kAu ni A.Se/ m«.lin.tSu o.ÄAN A.dZ«] | Nakal benar engkau ini, asyik mencucuk mata orang sahaja. |
| cop | [tSop] | kata nama | sejenis alat yang tajam matanya seperti mata tombak yang digunakan khusus untuk mengupas sabut kelapa, selumbat; solak. | Mate cop tu selalu Pak Baka asah nak senang die kupas kelapa. | [mA.t« tSop tu s«.lA.lu pA/ bA.kA A.sAh nA/ s«.nAN di.j« | Mata selumbat itu selalu diasah oleh Pak Bakar supaya senang dia mengupas sabut kelapa. |
| solak | [so.lA/] | kata nama | sejenis alat yang tajam matanya seperti mata tombak yang digunakan khusus untuk mengupas sabut kelapa, selumbat; cop | Mate solak tu selalu Pak Baka asah nak senang die kupas sabot kelapa. | [mA.t« so.lA/ tu s«.lA.lu pA/ bA.kA A.sAh nA/ s«.nAN di.j« | Mata selumbat itu selalu diasah oleh Pak Bakar supaya senang dia mengupas sabut kelapa. |
| dumpot | [dum.pot] | kata adjektif | pendek dan tumpul (biasanya mata pensil). | Pensel awak tu dumpot aje matenye. | [pen.sel A.wA/ tu dum.pot A.dZ« mA.t«.ø«] | Pensil kamu itu pendek sangat matanya. |
| dubul | [du.bol] | kata adjektif | tumpul (pada alat, senjata dan lain-lain). | Mate parang ni dubol sangat. | [mA.t« pA.ÄAN ni du.bol sA.NAt] | Mata parang ini sangat tumpul. |
| selo | [se.l] | kata adjektif | juling air. | Ame selo pade mate kiri. | [A.me se.l pA.d« mA.t« ki.Äi] | Amir juling air pada bahagian mata kiri. |
| sangap | [sA.NAp] | kata kerja | menguap. | Kakak sangap tak putus-putus sampai kelua ae mate. | [kA.kA/ sA.NAp tA/ pu.tus.pu.tus sAm.pAj k«.lu.wA Ae mA.t«] | Kakak tidak putus-putus menguap sehingga terkeluar air mata. |
| melenset | [m«.len.set] | kata kerja | tidur; membadak. | Tak ade keje laen, melenset siyang malam buwat taik mate. | [tA/ A.d« k«.dZ« lAen m«.len.set si.jAN mA.lAm bu.wAt tA.i/ ] | Tidak ada kerja lain, tidur siang malam buat tahi mata. |
| kerdau | [k«r.dAw] | kata kerja | terkebil-kebil. | Dah banyak tido siang, bile malam kerdau bijik mate. | [dAh bA.øA/ ti.do si.jAN bi.l« mA.lAm k«r.dAw bi.dZi/ mA.t«] | Terlalu lama tidur di siang hari, apabila malam terkebil-kebil mata. |