Asal usul bahasa Melayu boleh ditelusuri melalui sejarah panjang perkembangan bahasa dan budaya di rantau Nusantara. Bahasa Melayu merupakan salah satu bahasa dalam rumpun Austronesia, iaitu keluarga bahasa yang digunakan di kawasan Asia Tenggara, Pasifik, dan sebahagian Madagascar.

Berikut merupakan beberapa buku yang membincangkan asal usul bahasa Melayu, termasuk sejarah dan perkembangan awal bahasa tersebut:

1. "Sejarah Bahasa Melayu" oleh Asmah Haji Omar
• Penerbit: Dewan Bahasa dan Pustaka (DBP)
• Buku ini memberikan gambaran komprehensif mengenai perkembangan bahasa Melayu dari zaman purba hingga moden.

2. "The Malay Language: Its Origin and Development" oleh Dato’ Dr. Hassan Ahmad
• Penerbit: Penerbit Universiti Malaya
• Buku ini mengkaji asal usul bahasa Melayu dan perkembangannya dalam konteks sejarah dan budaya.

3. "Language and Society in the Malay World" oleh Peter G. Schmid
• Penerbit: NUS Press
• Buku ini membincangkan tentang bahasa Melayu dalam konteks masyarakat dan sejarah di kawasan Nusantara.

4. "Prehistory of the Indo-Malaysian Archipelago" oleh Peter Bellwood
• Penerbit: ANU Press (Australian National University Press)
• Buku ini meneliti migrasi awal manusia ke kawasan Asia Tenggara, termasuk perkembangan awal bahasa Melayu.