KITAR FOSFORUS | Kitar fosforus ialah peredaran fosforus antara batu-batan, tanih, sungai, tumbuh-tumbuhan, dan haiwan yang terdapat di bumi. Manusia dan semua organisma lain memerlukan forforus untuk hidup. | UMUM | |
FOSFORUS | | UMUM | |
ASID FOSFORIK | Asid fosforik ialah asid jenis fosforus yang paling biasa didapati. Pengilang menggunakannya untuk menghasilkan sebatian fosfat tidak organik, baja, minuman ringan dan perasa sirap. | UMUM | |
MONAZIT | Monazit ialah mineral berat, berwarna kuning-perang. Ia adalah sebatian fosfat (fosforus dan oksigen), yang terdiri daripada logam nadir bumi dan torium. Formula kimianya ialah (Th , Ce, la, Y)PO 4 . Monazit adalah satu sumber daripada torium, iaitu bahan api nuklear yang digunakan dalam sesetengah reaktor nuklear. Monazit juga adalah sumber penting bagi unsur dan sebatian nadir bumi, yang digunakan dengan meluas dalam pembuatan kaca dan logam. | UMUM | |
AMMONIA KONTANG | Ammonia kontang ialah gas ammonia tulen dalam bentuk cecair. Oleh sebab kandungan nitrogennya tinggi – kira-kira 82 peratus– peladang menggunakan ammonia kontang sebagai baja. Ia boleh digunakan bersendirian atau dalam campuran komersial yang mengandungi sebatian fosforus dan kalium. Ia boleh berpadu dengan air untuk membentuk larutan bagi membuat baja campuran. Ammonia kontang juga digunakan sebagai bahan penyejuk dalam simpanan sejuk dan loji pembuatan ais. Ia dibuat dengan memampatkan gas ammonia kering (NH3 ). | UMUM | |
RANGKA | Rangka ialah bingkai tulang yang fleksibel pada haiwan vertebrat. Ia memberi bentuk kepada badan, melindungi organ penting, dan menyediakan sistem tuas, yang dikendalikan oleh otot yang membolehkan badan bergerak. Ia menempatkan sumsum tulang , iaitu tisu yang membentuk darah. Ia menyimpan unsur-unsur seperti kalsium dan fosforus dan membebaskannya ke dalam darah. Rangka juga mengandungi sedikit unsur magnesium, kalium, dan natrium. | UMUM | |
MELEBUR | Melebur ialah kaedah mengasingkan logam daripada bijih aslinya. Proses melebur dilakukan dalam relau yang dibina khas. Relau bagas untuk membuat besi jongkong adalah setinggi bangunan 10 tingkat. Bijih besi, kok, dan batu kapur dimasukkan melalui bahagian atas relau. Bagas panas (udara prapanas) masuk dari bawah. Bagas ini membakar kok dan menghasilkan gas serta haba yang perlu untuk menurunkan besi daripada mineral oksidanya di dalam bijih dan juga membentuk sanga daripada tindak balas batu kapur dan sisa komponen bijih seperti silikon dan fosforus (lihat Sanga). Sanga lebur dan besi dikeluarkan dari bukaan di bawah relau. Gas relau pula dikeluarkan dari atas. Industri juga menggunakan relau bagas untuk melebur bijih lain untuk menghasilkan tembaga, plumbum dan feroaloi (aloi yang mengandungi besi). | UMUM | |
BRAN | Bran ialah kulit keras luar isi barli, jagung, beras, gandum, dan bijian bijirin yang lain. Bran biasanya diasingkan daripada isi semasa mengilang. Bran mempunyai kandungan serat yang tinggi. Ia juga mengandungi zat besi, niasin dan vitamin B yang lain, fosforus, protein dan kanji. | UMUM | |