| PERIUK API | Periuk api ialah alat letupan yang digunakan dalam peperangan untuk membunuh tentera musuh dan memusnahkan kapal laut, kereta kebal, dan peralatan lain kepunyaan pihak musuh. Sesetengah periuk api meletup apabila seseorang terpijaknya. Ada juga yang meletup apabila dilanggar oleh kereta kebal atau jip. Periuk api direka bentuk agar meletup apabila dialihkan dari tempatnya atau disentuh. Periuk api yang diletakkan di dalam air boleh meletup akibat daripada kesan yang ditinggalkan oleh laluan kapal. Ia juga boleh meletup dengan menggunakan alat kawalan jauh. | UMUM | |
| SUPERNOVA | Supernova ialah sebuah bintang yang meletup dan menjadi berbilion kali ganda lebih terang daripada matahari sebelum beransur-ansur lenyap. Pada tahap yang paling terang, supernova mungkin bersinar lebih terang daripada terangnya sesuatu galaksi. Letupan itu mengeluarkan kepulan debu dan gas ke angkasa lepas. Jisim bahan yang terbuang itu mungkin melebihi 10 kali ganda jisim matahari. | UMUM | |
| BOM | Bom ialah senjata yang meletup. Bom digunakan terutamanya dalam peperangan. Pengganas juga menggunakannya. Bom membunuh dan mencederakan manusia dan memusnahkan bangunan, kapal terbang, kapal laut, dan sasaran lain. Kebanyakan bom terdiri daripada selongsong logam berisi bahan letupan atau bahan kimia. Sesetengah bom cukup kecil hingga boleh dibawa dengan tangan. Pengganas sering menggunakan bom demikian. Dalam peperangan, bom kecil boleh dicampakkan sebagai grenad atau dilepaskan dari meriam. Walau bagaimanapun, kebanyakan bom adalah besar dan digugurkan dari kapal terbang. | UMUM | |
| MONT PELÉE | Mont Pelée ialah gunung berapi yang aktif di bahagian hujung utara Martinique, di Hindia Barat Perancis. Ketinggiannya 1397 meter di atas aras laut. Mont Pelée meletup dengan kuat pada tahun 1902, selepas terpendam semenjak tahun 1851. Tanah lumpur dari letupan ini memusnahkan kawasan cerun gunung ini. Timbunan lahar setinggi 300 meter terbentuk di dalam kawahnya dan satu puncak menara batuan telah ditujah setinggi 300 meter. Satu runtuhan lahar merah, panas dan kepulan gas panas mengalir turun dan memusnahkan bandar Saint- Pierre yang lebih kurang 38 000 orang terbunuh. Hanya seorang banduan yang terperangkap di dalam bilik kurungan bawah tanah terselamat. Kini kerajaan Perancis mengendalikan sebuah balai cerap gunung berapi di atas Mont Pelée. | UMUM | |
| SERPIH | Serpih ialah pemecahan sebarang benda kepada kepingan yang lebih kecil. Bom atau bahan api serpih telah digunakan bagi menentang kumpulan askar, trak, dan kapal terbang di pangkalan. Senjata ini mempunyai sarung yang berat yang apabila meletup, terpecah kepada ribuan serpihan kecil (kepingan). | UMUM | |
| SENAPANG BATU | Senapang batu ialah mekanisme menembak yang digunakan dalam pistol, senapang lantak, dan lain-lain senjata api semenjak kira-kira tahun 1620 hingga pertengahan tahun 1800-an. Senjata senapang batu mengandungi sekeping batu api diselitkan dalam sekeping bahan yang yang dinamakan sebagai pencekah . Apabila picu dipetik, pencekah akan terlantak ke hadapan dan batu api akan membidas sekeping besi pada paksi lalu mengeluarkan percikan api. Pada masa yang sama, piring kecil yang berisi serbuk bedil akan meletup. Percikan api akan menyebabkan serbuk bedil meletup dan mencucuh peledak utama di dalam laras. Senapang batu mungkin merupakan separuh cekah , iaitu dalam keadaan selamat – atau cekah penuh dan sedia untuk menembak. Senjata senapang batu kemudiannya digantikan oleh senjata api yang menggunakan tudung tukulan. Lihat juga Senapang lantak; Senjata api. | UMUM | |
| ASETILENA | Asetilena ialah gas yang tidak berwarna dan mudah menyala, biasanya digunakan untuk membuat kerja kimpalan dan untuk menghasilkan sebatian kimia lain. Formula kimianya ialah C 2 H 2 . Asetilena juga menjadi racun sekiranya terhidu. Gas ini juga akan meletup apabila bercampur dengan udara. Ahli kimia Inggeris, Edmund Davy, mula mengeluarkan asetilena dalam tahun 1836. Namun gas ini dilupakan hingga tahun 1860, apabila ahli kimia Perancis, Marcelin Berthelot, menemui satu cara untuk mensintesis gas ini daripada karbon dan hidrogen, dengan menggunakan arka elektrik. | UMUM | |
| NITROGLISERIN | Nitrogliserin, juga dinamakan nitrogliserol, ialah bahan letupan yang sangat kuat. Formula kimianya ialah C 3 H 5 (ONO 2 ) 3 . Ia adalah bahan letupan utama dalam dinamit. Nitrogliserin tulen ialah cecair yang berat, berminyak yang jernih seperti air. Tetapi keluaran komersial biasanya berwarna kuning pucat. Apabila nitrogliserin meletup, ia mengembang untuk membentuk gas yang memenuhi 3000 kali lebih banyak ruang daripada cecair. Letupan nitrogliserin kira-kira tiga kali ganda sekuat letupan serbuk letupan dalam amaun yang sama, dan kelajuan letupan adalah 25 kali secepat kelajuan serbuk letupan. | UMUM | |
| NAFTA | Nafta ialah mana-mana cecair yang hanya terdiri daripada atom hidrogen dan karbon yang mendidih di bawah 200°C. Nafta yang diperoleh semasa penapisan petroleum dicampurkan untuk membuat petrol. Sesetengah jenis nafta digunakan untuk melarutkan getah dan untuk mencairkan cat dan varnis. Yang lain digunakan sebagai bahan pembersih dan sebagai bahan dalam pembuatan gas artifisial. Nafta boleh dihasilkan apabila tar batu arang, iaitu bahan melekit yang dibuat daripada batu arang lembut disuling. Nafta tar batu arang digunakan sebagai bahan pelarut dan dalam pembuatan rebin sintetik (artifisial). Nafta tulen mudah meletup apabila terdedah kepada api. | UMUM | |
| SELAT SUNDA | SELAT SUNDA, perairan yang memisahkan Pulau Jawa dan Sumatera dan merupakan laluan perhubungan utama di antara Lautan Hindi dengan Laut Jawa. Selat Sunda sepanjang lebih kurang 80 km. Kawasan ini banyak mengalami gempa bumi dan aktiviti gunung berapi. Sebuah pulau, Krakatau (kini dikenal dengan nama Rakata), mempunyai gunung berapi yang aktif iaitu Gunung Rakata. Gunung berapi ini meletup pada tahun 1883, dan telah memusnahkan kedua-dua belah kawasan pantainya sejauh berbatu-batu. Di sepanjang selat ini terdapat banyak pulau kecil. | SEJARAH DAN ARKEOLOGI | Bandar/Negeri/Negara/Tempat |