Shaybaniy, Muhammad ibn al-Hasan al-

(131–189 H. / 748–804 M.), ahli fiqh dan ahli hadith.

Nama sebenarnya ialah Muhammad ibn al-

Hasan al-Shaybaniy. Dia juga seorang hafiz al-

Qur’an dan mempunyai gaya bacaan yang amat

menarik. Al-Shaybaniy memulakan pengajiannya

dengan mempelajari hadith, kemudian fiqh dengan

Abu Hanifah dan berguru pula kepada Abu Yusuf

selepas kematian Abu Hanifah. Dia turut

mendengar syarahan ilmu daripada para imam

besar seperti Imam Malik, Imam Syafi’i, Imam al-

Awza’iy dan Imam al-Thawriy. Khalifah Harun al-

Rasyid melantiknya sebagai kadi di al-Riqqah.

Kemudian al-Shaybaniy digugurkan daripada

jawatan itu, tetapi diminta oleh khalifah agar

sentiasa bersama-samanya di istana dan dia

menerima pelawaan itu. Muhammad ibn al-Hasan

amat mahir dalam fiqh mazhab Hanafi dan banyak

mengarang kitab yang menjadi rujukan

pertama dalam mazhab Hanafi. Antaranya

seperti al-Mabsut, al-Ziyadat, al-Jami ’ al-Saghir,

al-Jami ’ al-Kabir, al-Sayr al-Saghir, al-Sayr al-Kabir.

Di samping itu, dia  menulis kitab al-Athar dan

al-Radd ‘ ala Ahl al-Madinah. Dia meninggal dunia

di sebuah kampung di Rayy.