| RANGKAP BEBAS | Rangkap bebas ialah gaya puisi yang tidak mengikuti peraturan tradisional mengarang puisi. Dalam penulisan rangkap bebas, penyair mengelakkan unsur-unsur tertentu seperti pola irama atau ritma. Sebaliknya, penyair membezakan panjang sesuatu rangkap, dan menggunakan bilangan suku kata luar biasa dalam rangkap, dan menggunakan tempat berhenti yang ganjil di penghujung setiap rangkap. Mereka juga menggunakan pelat dan ritma yang tidak sama dan skima ritma yang tidak selaras. Tetapi rangkap bebas tidak bebas daripada semua bentuk. Ia tetap menggunakan teknik asas puisi sebagai aliterasi dan ulangan. | UMUM | |
| PALINDROM | Palindrom ialah perkataan, ayat atau rangkap yang dieja sama dari kanan ke kiri sebagaimana dari kiri ke kanan. | UMUM | |
| SYAIR PERANG INGGERIS DI BETAWI | SYAIR PERANG INGGERIS DI BETAWI, puisi Melayu tradisional. Syair ini merupakan hasil kesusasteraan Melayu lama berbentuk puisi, yang bercorak sejarah. Ia juga dikenali dengan nama Syair Inggeris Menyerang Kota dan Syair Perang Betawi. Syair ini terdiri daripada 435 buah rangkap termasuk dua rangkap mukadimah dan satu rangkap kolofon. Syair ini menggunakan bahasa Melayu-Jawa, bahasa Arab, parsi, Tamil dan Sanskrit. Syair Perang Inggeris di Betawi selesai dikarang pada 12 Muharam 1231 H (sekitar tahun 1815). | SASTERA | Konsep |
| PINDAR | Pindar (522?–443 S.M.) ialah penyair lirik agung Yunani. Dia disanjung kerana mencipta oda Pindar. Jenis oda ini terbina daripada tiga rangkap iaitu strop, antistrop, dan epod – yang diulang bersiri. Pindar menggubah puisi yang sangat indah dan halus ini untuk meluahkan sanjungan dan pujian terhadap acara tertentu seperti meraikan kejayaan atlit dalam pertandingan sukan kebangsaan yang hebat. | UMUM | |
| BAIT | BAIT, rangkap dalam puisi. Kata bait itu sendiri adalah dari bahasa Arab ‘bayt’ yang bermakna rumah atau khemah. Satu rangkap puisi Arab dikatakan sebuah bait iaitu terdiri daripada dua ‘misra’, dua kerat atau dua larik, atau satu kuplet daripada keseluruhan sebuah puisi. Bait-bait puisi itu pula hendaklah sesuai dengan kaedah, susunan atau aspek-aspek estetika puisi tersebut. Dalam puisi Melayu tradisional, bait ialah suatu rangkap puisi Arab atau Parsi yang diturunkan dalam bahasa asalnya serta diberikan terjemahannya dalam bahasa Melayu. Misalnya: Dalam Sejarah Melayu edisi Shellabear (1975), pada kisah Tun Teja dengan perempuan tua pelulut, diberikan suatu bait puisi Arab: La ta’mananna ‘ajuzatan tadkhulu fi’l-khba’i\Hal ta’mananu asadan ma’a’l-aghnami. | SASTERA | Konsep |
| SYAIR | SYAIR, sejenis puisi yang terikat, umumnya terdiri daripada empat larik serangkap, empat perkataan selarik dan mempunyai rima akhir /a/ /a/ /a/ /a/ dengan sedikit variasi dan kekecualian. Keseluruhan rangkap merupakan idea yang berurutan dan biasanya memerlukan beberapa rangkap untuk menyatakan suatu keseluruhan idea. | SASTERA | Konsep |
| SAADI | Saadi (1213?–1292) ialah pengarang Parsi yang masyhur menulis karya dalam bentuk prosa dan puisi. Cerita prosanya yang paling terkenal ialah Golestan ( Rose Garden ), satu ko leksi cerita prosa dengan memasukkan banyak rangkap tentang moral. Penulisan Saadi dicirikan dengan gaya yang jelas dan sederhana, dan dengan sentimen tolak ansur dan perikemanusiaan. Kejelasan dan kualiti moral yang tinggi dalam penulisannya berkemungkinan telah menjadikannya paling popular di kalangan pengarang Parsi. | UMUM | |
| RUBAI | RUBAI, genre puisi Parsi yang dipopularkan melalui bahasa Arab. Rubai merupakan satu-satunya sumbangan asli Parsi dalam tradisi puisi Islam. Rubai berbentuk catur larik (quatrain), iaitu empat larik serangkap, dengan skema rima a-a-b-a dan sedikit sekali a-a-a-a; setiap rangkap dapat menyatakan satu keseluruhan idea. Umar Khayyam, seorang penyair terkenal, telah mencipta sekitar 750 rangkap rubai yang kemudian dikumpul dan dikenal sebagai Ruba’iyat Umar Khaiyam. Ia kemudiannya berkembang dan mempengaruhi pelbagai tradisi puisi, termasuk puisi Melayu. | SASTERA | Konsep |
| NAZAM | NAZAM, sejenis gubahan puisi. Nazam terdiri daripada dua larik serangkap dengan jumlah perkataan antara empat hingga enam dalam selarik, dengan jumlah antara lapan hingga 14 suku kata; menggunakan skema rima a-a, a-b, c-b atau serima (monorhyme), dengan sedikit variasi dan kekecualian (misalnya dengan jumlah perkataan lebih dari 10). Seuntai nazam mungkin selesai dengan satu rangkap, tetapi biasanya memerlukan beberapa rangkap atau lirik untuk kenyataan suatu keseluruhan. | SASTERA | Adat |
| KURIK KUNDI MERAH SAGA | KURIK KUNDI MERAH SAGA, kumpulan pantun lisan Melayu. Kumpulan ini mengandungi 5653 rangkap pantun. Semua pantun dalam kumpulan ini mula dirakam pada akhir tahun 1985 di seluruh Malaysia, kecuali Pulau Pinang. Kumpulan pantun ini diterbitkan oleh Dewan Bahasa dan Pustaka pada tahun 1990. | SASTERA | Penerbitan |