| coda | koda | Kesusasteraan | Tiada | Bahagian akhir penulisan sastera atau komposisi muzik. Pada bahagian akhir ini, tema sesebuah karya diringkaskan atau dikemukakan secara menyeluruh agar ceritanya lebih berkesan dan mudah difahami pembaca. Koda berasal daripada bahasa Latin cauda yang bermaksud �ekor�. Dalam kesusasteraan Melayu, koda dikenali sebagai �buah cerita�. |
| peroration | penggulungan pidato | Kesusasteraan | Tiada | Bahagian akhir penggulungan pidato, ucapan atau wacana; apa yang berlaku terdahulu yang menunjukkan bagaimana pemidato Yunani dan Roman suka menggunakan dalam sesuatu perbahasan. |
| epimythium | moral akhiran | Kesusasteraan | Tiada | Senarai ringkas tentang unsur pengajaran moral yang terdapat pada bahagian akhir sesuatu fabel (karya sastera rakyat). Unsur pengajaran moral berkenaan menjadi salah satu unsur yang penting sebagai bahan pemikiran dan pendidikan kepada pembaca. Jika senarai moral tersebut terdapat pada bahagian awal fabel, senarai berkenaan dinamai promythium. Dalam kesusasteraan Melayu, moral akhiran dapat dilihat pada bahagian akhir cerita dalam Hikayat Sang Kancil atau Hikayat Pelanduk Jenaka. Contohnya, dalam cerita Sang Kancil dengan Siput yang melibatkan perlumbaan antara kedua-duanya, terdapat nasihat agar jangan bersikap sombong terhadap orang yang lebih kecil atau lemah daripada kita. Kadangkala orang yang kecil atau lemah memiliki kelebihan tertentu yang tidak terdapat pada orang lain. Sang Kancil yang sombong akhirnya berjaya ditewaskan oleh siput dalam pertandingan lumba itu. Lihat juga cerita moral. |
| compression pressure | tekanan mampatan | Kejuruteraan Automotif | Industri Pembuatan Kereta | Tekanan dalam kebuk pembakaran pada bahagian akhir lejang mampatan. |
| cauda | baris tambahan | Kesusasteraan | Puisi | Baris atau kelompok baris yang matranya berbeza. Lazimnya terdapat pada bahagian akhir sesuatu rangkap puisi yang pendek dan pembahagian rangkapnya tidak jelas. Sinonim koda. |
| turning point | titik perubahan | Kesusasteraan | Tiada | Detik dalam naratif atau drama apabila cerita mencapai klimaks, kemudian berubah arah dan mula menurun menuju ke bahagian akhir. Titik perubahan ini dapat dilihat, contohnya pada nasib protagonis yang bertukar daripada baik kepada buruk, atau sebaliknya. Aristotle merujuk perubahan nasib ini sebagai peripeteia. Lihat juga krisis, peripeteia, puncak. |
| collophon | kolofon | Kesusasteraan | Tiada | Maklumat pada bahagian akhir sesebuah manuskrip bertulis tangan atau bercetak yang mencatatkan nama pengarang, tajuk karya, tarikh diterbitkan, dan nama pencetak. Dalam konteks penulisan moden, kolofon biasanya terdapat pada bahagian awal buku, mencatakan nama penerbit, tempat terbit, tanda dagangan, jenis kertas, jenis huruf, dan sebagainya. Dalam tradisi penulisan manuskrip lama, kolofon merupakan salah satu bahagian yang sangat penting untuk diketahui oleh pembaca. Pada bahagian tersebut, pembaca akan mengetahui nama pengarang, penyalin manuskrip, tarikh dan tempat manuskrip ditulis atau disalin. Maklumat yang diperoleh menjadi panduan kepada pembaca atau pengkaji untuk mengetahui sejarah dan latar belakang manuskrip berkenaan. Manuskrip yang tidak mempunyai kolofon akan memberikan pelbagai masalah kepada pembaca atau pengkaji untuk menentukan kedudukan manuskrip berkenaan. Contohnya, dablah Hikayat Raja Pasai (Russell Jones, 1987), terdapat kolofon seperti yang berikut: �Tamat Hikayat Raja Pasai. Selamat sempurna yang membaca dia dan segala yang mendengarkan dia, istimewa yang menyuratkan dia, dipeliharakan Allah subhanahu wa taala apalah kiranya dari dunia datang ke akhirat, berkat shafaat Nabi Muhammad mustafa, sallallahu alaihi wassalam. Tamat hari Isnin, kepada hari, Dua puluh sa, kepada bulan, Muharam, sanat za Hijratul Nabi 1230, Sangking Kyai Suradimanggala, bupati sapupu nagari Demak nagari Bagor , warsa 1742.� |
| alignment | penjajaran; pembarisan; selarian | Pentadbiran Perniagaan | Tiada | 1. Penjajaran: Kesesuaian sebenar dalam satu bentuk garisan lurus pada bahagian atas dan bawah surat-surat dan huruf-huruf dalam satu fon. 2. Pembarisan: Susunan taip dalam satu garisan lurus. 3. Selarian: Kedudukan garis taip supaya bahagian akhir kelihatan sama pada bahagian margin. |
| plot | plot | Kesusasteraan | Tiada | Jalan cerita atau susunan peristiwa dalam sesebuah karya mengikut hukum sebab dan akibat. Plot biasanya ditemui dalam karya sastera seperti novel, drama, dan teater. Susunan episod dalam plot tidak semestinya mengikut urutan yang bersifat kronologi. Struktur plot yang konvensional mengandungi eksposisi, koplikasi, dan resolusi. Eksposisi ialah bahagian awal yang memperkenal setiap watak. Hubungan dan kerencaman watak tersebut menimbulkan konflik, sama ada antara watak atau dalam diri watak itu sendiri. Komplikasi ialah tahap pertengahan cerita yang mengembangkan konflik dan mengakibatkan ketegangan, kejutan dan muslihat, sehingga mencapai tahap klimaks, iaitu titik tumpuan cerita. Resolusi pula merupakan bahagian akhir yang memberi peleraian sesebuah plot. Namun, tidak semua naratif memperlihatkan struktur plot yang konvensional. Plot yang tidak konvensional tidak bersifat kronologi. Oleh itu, plot itu tidak mengikut rentetan eksposisi, komplikasi dan resolusi. Contohnya, ada naratif yang plotnya langsung tidak memberikan resolusi, malah ada naratif yang tidak mempunyai plot yang jelas. Contoh novel yang memperlihatkan plot yang konvensional ialah Hikayat Faridah Hanum oleh Syed Syeikh al-Hadi, dan novel Sangeetha oleh Azizi Haji Abdullah, sementara novel Daerah Zani oleh A. Samad Said memperlihatkan plot yang bukan konvensional. |
| apocope | lenyapan akhir | Kesusasteraan | Puisi | Penghilangan huruf, bunyi, suku kata atau bahagian pada akhir perkataan. Contohnya, kata 'mutiar' dalam puisi "Bulan" karya Rustam Effendi sebenarnya berasal daripada kata 'mutiara'. |