mandate | mandat | Sains Politik | Politik Perbandingan | Kepercayaan, amanah atau kuasa yang diberikan kepada individu, organisasi atau kerajaan untuk menjalankan sesuatu tanggungjawab. Dalam konteks pemerintahan negara, mandat diperoleh daripada rakyat atau majlis pemerintahan dan seterusnya memberi hak mentadbir dan memerintah. Mandat memberi satu kelebihan, autoriti serta legitimasi kepada pemerintah. Contohnya, Barisan Nasional diberi mandat membentuk kerajaan setelah memenangi pilihan raya 1974. |
majority votes | undi majoriti | Sains Politik | Politik Perbandingan | Undi terbanyak yang diperoleh oleh seseorang calon atau parti dalam pilihan raya yang memberi mandat kepada calon dan parti tersebut untuk membentuk kerajaan. Undi majoriti ini juga memperlihatkan jumlah dan perbezaan undi yang diperoleh oleh calon dalam pilihan raya. Parti atau pemimpin yang mendapat undi tertinggi akan memenangi pilihan raya dan menguasai kerajaan. Contohnya, Barisan Nasional (BN) mendapat undi lebih dua pertiga dalam pilihan raya Malaysia sejak tahun 1974. |
habeas corpus | habeas corpus | Sains Politik | Politik Perbandingan | Prosedur yang dilaksanakan terhadap seseorang yang dituduh, diadili, disabitkan kesalahan atau dibebaskan. Mahkamah mempunyai kuasa memberi mandat kepada pihak berkuasa untuk menjalankan pertuduhan ini. Melalui habeas corpusiini, seseorang yang ditahan itu berhak mendapatkan khidmat peguam dan dibawa ke meja pengadilan. Sebarang tahanan tanpa perbicaraan dianggap salah dan melanggar undang-undang. Dengan ini, dapat mengelakkan tertuduh daripada dipenjara tanpa arahan mahkamah. Tuntutan ini boleh dikemukakan oleh tertuduh sendiri, keluarganya atau pihak ketiga. |
Act of Parliament | Akta Parlimen | Sains Politik | Politik Perbandingan | Keputusan yang diambil oleh Parlimen untuk memelihara kepentingan masyarakat apabila muncul sesuatu isu yang memerlukan reaksi segera dari parlimen. Tindakan ini biasanya merujuk kepada persetujuan yang bersifat sebulat suara oleh ahli-ahlinya. Contohnya, Parlimen Malaysia mengambil keputusan mengutuk tindakan Amerika Syarikat di bawah pentadbiran George Bush Jr. yang menyerang Iraq pada tahun 2003 tanpa mandat daripada Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB). Tindakan Parlimen Malaysia ini dibahaskan di Parlimen serta mendapat kolektif persetujuan ahli. |
minority rule | pemerintahan minoriti | Sains Politik | Politik Perbandingan | Kerajaan yang diperintah oleh golongan minoriti. Pemerintahan ini membawa maksud satu kaum atau kelompok yang menguasai sesuatu kawasan atau kerajaan yang terbentuk hasil daripada keputusan pilihan raya yang gagal melahirkan satu parti yang dominan. Kerajaan minoriti yang dikuasai oleh satu kaum seperti pemerintahan Aparteid di Afrika Selatan pada dekad 1980-an manakala kerajaan minoriti pula seperti yang pernah wujud di India pada dekad 1990-an. Hal ini tidak bermakna kerajaan ini dikuasai oleh satu kaum sahaja sebaliknya dikuasai oleh satu parti yang mendapat mandat daripada anggota parlimen yang lain. |