| crude fibre | serat mentah | Herba | Tiada | Bahan selular yang mengandungi selulosa dan lignin yang tahan asid dalam tumbuhan. Nilai peratusannya menunjukkan tahap ketulenan suatu ubat mentah. Biasanya bahan tumbuhan dinyahlemak dan hasilnya diabukan. Nilai serat mentah diperoleh berdasarkan peratus kehilangan berat. Contohnya had piawai serat mentah bagi bunga cengkih ialah 6.2 - 9.8% dan tangkai cengkih ialah 13.6%. Bahan mentah cengkih yang mempunyai nilai lebih tinggi daripada 9.8% mungkin dicemari tangkai cengkih. Sinonim serabut mentah. |
| crude drugs | drug mentah | Herba | Tiada | Bahan drug yang terdiri daripada produk alam tumbuhan dan haiwan termasuk mineral seperti bentonit dan kaolin. Drug mentah tumbuhan merupakan sumber utama untuk penghasilan bahan alkaloid, glikosida, terpenoid, flavonoid, minyak meruap dan minyak lemak. Kualiti drug mentah adalah pelbagai dan penilaian yang teliti melalui beberapa ujian dan assai perlu dilakukan. Contoh drug mentah ialah candu, ganja, pegaga dan lidah buaya. |
| raw material | bahan mentah | Ekonomi | Tiada | Bahan asli untuk proses pengeluaran atau bahan perkilangan separuh proses yang diperlukan untuk proses perkilangan selanjutnya. Bahan mentah boleh dikelaskan kepada tiga kategori, iaitu bahan yang boleh digunakan secara terus, seperti buah kelapa sawit untuk pengeluaran minyak kelapa sawit, bahan mentah yang perlu diubahsuai secara tak langsung seperti kayu balak yang perlu dipotong untuk pengeluaran perabot, dan bahan mentah yang perlu diubah bentuk melalui proses perkilangan yang kompleks seperti bahan petroleum untuk menghasilkan keluaran petrokimia. |
| crude extract | ekstrak mentah | Herba | Pemiawaian | Sediaan cecair pekat yang menggunakan pelarut organik atau akueus. Ekstrak mentah boleh disediakan melalui kaedah rendaman sejuk atau panas. Contohnya, ekstrak metanol tongkat ali (Eurycoma longifolia) dipekatkan melalui proses nyahpelarut untuk menghasilkan ekstrak mentah. |
| crude fibre | serabut mentah | Herba | Tiada | Lihat serat mentah. |
| herbal raw material specification | spesifikasi bahan mentah herba | Herba | Tiada | Perincian kualiti bagi bahan mentah herba yang digunakan untuk tujuan kawalan kualiti dalam pemprosesan sediaan atau penghasilan produk akhir herba. Biasanya, spesifikasi ini mengandungi nama botani dan famili tumbuhan, asal usul sumber tumbuhan, bahagian tumbuhan yang digunakan, ciri makroskopi dan mikroskopi, ujian pengecaman, ujian had, ujian ketulenan, nilai ekstraktif, assai dan ujian lain seperti penentuan saiz partikel dan kandungan residu pelarut. |
| herbal substitution | penggantian herba | Herba | Tiada | Perlakuan sengaja menukarkan bahan mentah herba dengan bahan pemalsu. Lazimnya penggantian herba dilakukan terhadap bahan mentah yang sukar diperoleh dan mahal untuk tujuan mengaut keuntungan yang banyak. Bahan pemalsu yang biasa hadir ialah bahagian atau spesies tumbuhan selain yang dinyatakan dalam spesifikasi herba dan bahagian atau spesies tumbuhan yang kurang berkualiti. Campur palsu ini dikesan melalui pemeriksaan organoleptik, mikroskopi, analisis spektroskopi, kromatografi dan assai. Contohnya, akar tongkat ali digantikan dengan bahagian batangnya. |
| storage area | kawasan penstoran | Herba | Tiada | Suatu bahagian kawasan bersih di dalam sebuah kilang yang digunakan untuk menyimpan bahan mentah, sediaan atau produk akhir herba. Kawasan penstoran ini perlu diurus, diselenggara, dipantau dan dijaga kebersihannya dengan baik bagi menghalang kemerosotan kualiti bahan mentah, sediaan atau produk akhir herba. Persekitaran stor seperti suhu, lembapan dan sinaran cahaya juga perlu dikawal menurut kesesuaian bahan dan sediaan herba. Bahan mentah, sediaan atau produk akhir herba perlu dilabel dan disimpan mengikut jenis masing-masing. Bahan mentah, sediaan atau produk akhir herba disimpan mengikut turutan untuk memastikan putaran stok yang berkesan. Akses ke kawasan ini juga perlu dikawal untuk mengelakkan pencemaran dan pencerobohan. |
| herbal standardization | pemiawaian herba | Herba | Tiada | Kaedah yang menyelaraskan atau menyesuaikan bahan mentah dan sediaan herba kepada suatu kandungan atau kumpulan kandungan bahan yang mempunyai aktiviti terapeutik tertentu sama ada dengan penambahan eksipien atau pencampuran bahan mentah atau sediaan herba tertentu. Kaedah pemiawaian merangkumi analisis organoleptik, spektroskopi, kromatografi, assai dan lain-lain. Pemiawaian membolehkan penentuan secara tepat paras kandungan bahan kimia aktif atau bahan penanda bagi memastikan bahan mentah atau sediaan herba mempunyai kualiti yang konsisten. Contohnya, ekstrak misai kucing dipiawaikan mengandungi 0.02% sinensetin. |
| fraction | fraksi | Herba | Tiada | Campuran komponen yang dipisahkan daripada bahan mentah melalui proses pemfraksian. Fraksi yang terhasil adalah separa tulen. Contohnya pemisahan fraksi larut air daripada bahan mentah akar tongkat ali. Lihat juga pemfraksian. |