formulaic verbal theory | teori formulaik lisan | Kesusasteraan | Tiada | Teori penciptaan lisan yang dipelopori oleh Millman Parry dan Albert Lord. Berdasarkan kajian mereka ke atas puisi Homer dan puisi lisan dari Yugoslavia, mereka mendapati bahawa proses penciptaan lisan bergantung pada penggunaan yang disebut sebagai formula a group of words which is regularly employed under the same metrical conditions to express a given essential idea. Penggunaan formula amat penting bagi sesuatu penciptaan lisan yang berlangsung secara spontan untuk mengelakkan penyampaian yang tersekat-sekat. Biasanya formula mempunyai bentuk frasa kodi yang bersukat, berentak, mudah dihafal serta diingat kembali oleh seseorang pencerita. Formula demikian bukan sahaja membantu hafalan dan penyampaian, tetapi mudah diubahsuai dalam setiap penyampaian. Proses penciptaan lisan juga melibatkan penciptaan semula cerita semasa penyampaian. Contohnya, Amin Sweeney dalam kajiannya tentang penciptaan sastera lisan Melayu, telah memperlihatkan bahawa setiap penyampaian cerita tidak pernah sama, walaupun bagi cerita yang sama. Hal ini demikian kerana tukang cerita akan melakukan improvisasi ke atas ceritanya. Cerita yang disampaikan bukanlah teks yang dihafal tetapi teks yang terdiri daripada formula tersirat bagi setiap tahap cerita. Kaedah penciptaan ini dikenali sebagai penciptaan skematik dan merupakan penciptaan lisan yang berbeza daripada penciptaan tulisan. Oleh sebab penciptaan tersebut, maka tidak terdapat satu versi lisan yang dianggap benar-benar tepat kerana setiap persembahan adalah unik dan berbeza. Lihat juga formula. |
mood | suasana hati | Kesusasteraan | Puisi | Perkara yang berhubung dengan penyair dan proses penciptaan. Sekiranya suasana hatinya baik dan ilham datang, proses penciptaan sesebuah puisi itu berjalan lancar. Sebaliknya jika suasana hatinya kurang baik dan ilham tiada, proses penciptaan itu tersekat. |
imagism | imagisme | Kesusasteraan | Puisi | Aliran penciptaan yang menjadi amalan kepada penyair-penyair imagis. Salah satu konsep penciptaan yang menjadi pegangan kepada penyair-penyair beraliran imagisme ini adalah memilih dan menerapkan imej dengan tepat dalam puisi-puisi mereka. |
misprision | silap tanggap | Kesusasteraan | Tiada | Salah bacaan atau salah fahaman. Kesilapan ini sebenarnya taktik defensif yang diamalkan penyair apabila mencipta puisinya sebagai reaksi menentang kehebatan penciptaan puisi penyair yang terdahulu daripadanya. Langkah ini dianggap perlu dalam pembaharuan proses penciptaan karya, khususnya puisi. Justeru, pembaca digalakkan mengiterpretasikan puisi dengan cara ini. Istilah ini dicipta oleh Harold Bloom dalam bukunya bertajuk Anxiety of Influence. |
content creation | penciptaan kandungan | Teknologi Maklumat dan Komunikasi | Tiada | Proses menyediakan kandungan maklumat seperti video, blog atau catatan media sosial terutama dalam media digital untuk pengguna secara dalam talian. |
improvisation | improvisasi | Kesusasteraan | Puisi | Penciptaan puisi secara spontan dan tidak mengalami perancangan teliti, serta penggunaan bahasa yang tidak selektif sifatnya sama ada dalam aspek pemilihan diksi mahupun dalam aspek pembentukan frasa dan kalimat. |
impressionism | impresionisme | Kesusasteraan | Puisi | Gaya penciptaan dalam puisi moden. Lazimnya penyair mencitrakan sesuatu suasana atau peristiwa lebih mengikut perasaannya sendiri. |
parataxis | parataksis | Kesusasteraan | Puisi | Proses penciptaan atau pembinaan frasa dan kalimat secara bersebelahan tanpa menggunakan kata hubung untuk menimbulkan kesan ketegasan dan kepadatan. Contohnya, puisi "Perpustakaan" karya Usman Awang. Perpustakaan tercinta ini, pelabuhan kebudayaan peradaban zaman, gedung akal laut bicara manusia, mutiara pendeta tasik pujangga, kota kebenaran penaung kebebasan ucap suara |
imitation | peniruan | Kesusasteraan | Puisi | Proses penciptaan puisi yang mencitrakan sesuatu imej berhubung dengan alam atau sesuatu objek. Ini bermakna setiap citraan yang dapat dikesan oleh pembaca dalam sesuatu diksi, rangkai kata ataupun ayat itu ada rujukan atau hipogramnya yang sebenar, bukannya semata-mata ilusinya. Contohnya, puisi Dharmawijaya yang berjudul "Kampung Talang" ataupun "Balada Gadis Tani". Walau bagaimanapun citraan yang berupa tiruan alam dalam puisi "Kampung Talang" itu bukanlah benar� benar sama dengan segala yang ada di kampung itu. |
mvsticism | mistisisme | Kesusasteraan | Puisi | Aliran penciptaan dan pemikiran dalam mengungkapkan tema dan persoalan yang berhubung dengan keagamaan, khususnya agama Islam yang mendalam di samping mendekatkan dirinya kepada Allah s.w.t. Hamzah Fansuri merupakan seorang penyair dan pemikir Aceh pada abad ke-XVII yang banyak mencipta puisi berbentuk syair dengan menerapkan aliran mistisisme. Ini dapat dilihat pada syaimya Sidang Fakir dan Syair Perahu. |