| binary opposition | tentangan binari | Kesusasteraan | Tiada | Konsep yang berlawanan antara dua sifat, idea atau benda. Contohnya, tinggi-rendah, kebenaran-kepalsuan, hitam-putih, dan lelaki-perempuan. Konsep ini menjadi tulang belakang strukturalisme selepas diperkenalkan oleh Levi-Strauss dalam kajiannya tentang mitos. Linguistik dan strukturalisme menggunakan konsep binara ini bukan sahaja dari segi perkataan dan konsep tetapi juga dari segi kelaziman atau kod teks. Untuk dekonstruksi dan pascastrukturalisme, konsep binari ini ditolak kerana konsep ini melambangkan pemusatan atau suatu sistem yang tetap. Perlambangan ini dianggap stabil dan sistematis oleh strukturalis tetapi dianggap sebaliknya oleh pascastrukturalisme. Dekonstruksi sentiasa mencari-cari kelemahan struktur binari ini melalui proses aporia dan ketidakpastian. |
| civil disobedience | keingkaran awam | Sains Politik | Politik Perbandingan | Tentangan atau bantahan politik yang diwujudkan oleh rakyat terhadap kerajaan yang berasaskan kepada prinsip moral. Bantahan ini tidak melibatkan unsur pertentangan fizikal antara rakyat dengan pihak kerajaan tetapi diluahkan secara aman dan teratur seperti mogok, piket atau demonstrasi. lstilah ini pertama kali digunakan oleh seorang pemikir politik Inggeris iaitu H.D. Thoreau (1849) dan Mahatma Gandhi pula merupakan tokoh yang menjadikan pendekatan ini sebagai realiti dalam usaha beliau menentang penjajahan lnggeris di India. Salah satu gerakan bantahan yang dilancarkan oleh Gandhi ialah Perarakan Dandi pada tahun 1930-1931. |
| constitutional crisis | krisis perlembagaan | Sains Politik | Politik Perbandingan | Konflik yang wujud ekoran daripada tindakan sesuatu pihak untuk meminda atau merombak bahagian tertentu dalam dokumen perlembagaan. Tindakan tersebut menimbulkan bantahan atau tentangan daripada kelompok lain yang kemudian membawa kepada krisis perlembagaan. Pindaan atau rombakan dokumen perlembagaan akan hanya menimbulkan krisis apabila tindakan tersebut melampaui batas yang diterima seperti mengehadkan bidang kehakiman, menghapuskan hak istimewa kelompok tertentu, mengurangkan peruntukan belanjawan pihak tertentu atau menaikkan cukai dalam sektor tertentu. Contohnya, Malaysia pemah mengalami krisis perlembagaan pada tahun 1983 apabila kuasa raja-raja dihadkan. |
| imagism | imagisme | Kesusasteraan | Tiada | Suatu gerakan dalam kalangan penyair yang menampilkan imejan yang konkrit, jelas dan tertumpu pada puisi bebas. Penampilan imejan dilakukan tanpa komen oleh penyair itu sendiri. Imejan ini melahirkan respons intelektual dan emosional yang kompleks dalam sekilas masa. Contoh puisi imagisme ditemui dalam �In a Station of the Metro� oleh Ezra Pound. Gerakan imagisme popular di England dan Amerika antara tahun 1912-1917 sebagai tentangan terhadap puisi pada penghujung abad ke-19 yang dianggap sentimental oleh Ezra Pound, pengasas gerakan ini. Gerakan imagisme dipengaruhi oleh sajak haiku Jepun, sejenis puisi lirik yang mengutarakan pemerhatian penyair terhadap objek atau pemandangan alam. Secara umumnya, imagisme dikatakan menyumbang kepada permulaan sajak moden. |
| rebel | pemberontakan | Sains Politik | Politik Perbandingan | Penentangan terhadap kerajaan secara kekerasan dan tanpa mengikut proses perlembagaan. Pemberontakan boleh berlaku kerana perbezaan ideologi, tuntutan pemisahan wilayah dari sebuah negara, kepentingan ekonomi, faktor primordial seperti bahasa, agama, budaya atau mungkin juga kerana didalangi oleh pihak luar yang bertujuan untuk menjatuhkan pemimpin atau kerajaan negara tersebut. Pemberontakan ini lazimnya mendapat tentangan daripada kerajaan atau pihak berkuasa dan ini akan menyebabkan kemusnahan yang besar kepada kedua-dua pihak. Contohnya, Gerakan Acheh Merdeka telah melancarkan beberapa siri pemberontakan dalam usaha memerdekakan Acheh dari negara Indonesia. |
| shi�r ?l-??m?s?h | shi�r ?l-??m?s?h | Kesusasteraan | Tiada | Puisi Arab yang dikaitkan dengan kebanggaan atau ketaksuban seseorang penyair terhadap kabilahnya sendiri. shi�r ?l-??m?s?h ini digunakan oleh penyair pada zaman Rasulullah SAW untuk mempertahankan Islam. Pada zaman berikutnya, shi�r ?l-??m?s?h dianggap sebagai puisi refleksi peperangan yang menyemarakkan semangat tentera Islam menghadapi peperangan. Pada zaman Abbasiah pula, penulisan shi�r ?l-??m?s?h berkurangan disebabkan tentera Islam tidak mendapat tentangan hebat daripada tentera bukan Islam. Antara penyair shi�r ?l-??m?s?h pada zaman Rasulullah SAW ialah Hassan ibn Thabit (Diwan), sementara pada zaman Abbasiah ialah al-Buhturi (H?m?s?h ?l-Buhturi). Lihat juga shi�r ?l-f?khr, shi�r ?l-hij?�. |
| metaphysical poetry | puisi metafizikal | Kesusasteraan | Tiada | Puisi bertemakan falsafah dan agama yagn menggunakan unsur wit, paradoks, kiasan akal, dan gaya berhujah. Ciri-ciri utama puisi ini adalah mengemukakan hujah untuk meyakinkan dan menyampaikan sesuatu idea yang abstrak. Puisi ini mempunyai struktur yang logikal dan mengandungi kualiti dramatik yang jelas. Pada amnya, puisi ini menjurus kepada keintelektualan dan menerangkan perkara emosi atau spiritual secara logikal. Puisi metafizik menggunakan imejan daripada pengalaman harian atau alam sains dan pengetahuan. Pada asalnya, puisi ini merujuk kepada karya John Donne dan pengikutnya seperti Herbert, Marvell, Crashaw dan Vaughan. Puisi ini muncul sebagai puisi tentangan terhadap puisi cinta zaman Elizabethan. Berbanding dengan puisi lirik, ritma puisi metafizikal lebih mirip kepada bahasa pertuturan seolah-olah berdialog. Contohnya, puisi berjudul the Flea oleh Donne. Puisinya pintar dan terserlah dengan penggunaan imejan harian, unsur kiasan akal, paradoks, mainan kata, dan bersifat dialek. Lihat juga kiasan, lirik, paradoks. |