tradition | tradisi | Kesusasteraan | Tiada | Khazanah kesusasteraan atau adat kepercayaan yang diterima oleh sesuatu bangsa sebagai warisan dari zaman silam. Tradisi mungkin berupa idea, ciri, bentuk, gaya, konvesi, dan lain-lain yang diperlhatkan oleh sekumpulan karya pada sesuatu zaman, contohnya tradisi hikayat dan tradisi epik. |
epos | epos | Kesusasteraan | Tiada | Puisi epik yang wujud dalam tradisi lisan. Epos merupakan karya yang awal dalam tradisi kesusasteraan kebanyakan masyarakat di dunia, khususnya mengungkapkan kisah kepahlawanan wira tempatan. Contohnya, karya Gilgamesh merupakan epos agung dalam tradisi Sumeria. Lihat juga barda. |
kabuki | kabuki | Kesusasteraan | Tiada | Teater tradisi Jepun yang merangkumi unsur muzik, tari, dan dialog. Teater ini dimulakan oleh Okuni, seorang penari perempuan Jepun pada tahun 1603. Hampir semua drama kabuki berbentuk melodrama. Setiap drama mengandungi beberapa episod dan apabila disambungkan episodnya menjadi suatu persembahan yang panjang. Drama kabuki boleh dibahagikan kepada dua bahagian. Pertama, Jidaimono, iaitu cerita sejarah yang mengisahkan nilai tradisi Samurai. Kedua, Sewamono yang menceritakan tentang kaum pedagang. Kabuki menggunakan cara persembahan yang dilebih-lebihkan dan mencantumkan gaya deklamasi dengan gerak tarian. Peranan utama dalam kabuki dibahagikan kepada Tachiyaku, iaitu orang yang taat setia, Katakiyaku, orang yang jahat, Wakashukata, orang muda, Dokekata, pelawak yang baik dan yang jahat, dan Onnagata yang merupakan peranan perempuan yang dimainkan oleh lelaki. Chikamatsu Monzameon (1653-1724) merupakan dramatis kabuki yang terkenal dan beliau menulis antara 25 hingga 50 buah drama. Seorang lagi penulis drama kabuki yang terkenal ialah Takeda Izumo (1691-1756). Drama kabuki yang termasyhur ialah Chushingura. |
ethopoetics | etnopuitika | Kesusasteraan | Tiada | Perihal tafsiran baharu tentang sistem kesusasteraan sesuatu bangsa berdasarkan ciri-ciri khusus sastera bangsa tersebut. Dalam kalangan sarjana tempatan, wujud suatu kesedaran untuk menilai semula sistem sastera tempatan, sama ada dari segi sejarah atau teori dan kritikan yang berteraskan tradisi dan nilai tempatan. Sarjana tempatan tidak lagi bergantung pada tradisi dan nilai budaya luar (Barat), malah berdialog secara kritis dengan mereka. Unsur etnopuitika kesusasteraan sesuatu bangsa harus bersumberkan budaya pemikiran asli bangsa berkenaan yang banyak terakam dalam khazanah kesusasteraan lisan. Dengan kata lain, etnopuitika sastera sesuatu bangsa haruslah berteraskan jati diri dan tradisi bangsa yang melahirkan sastera tersebut yang diwarisi sejak zaman silam. Kesedaran tersebut telah muncul di seluruh dunia termasuklah di Afrika, Asia Barat, Jepun, China, dan Nusantara. Di Malaysia, perbincangan tentang konsep etnopuitika dalam satera Melayu telah dilakukan oleh Muhammad Haji salleh melalui bukunya Puitika Sastera Melayu (2000). Menurut beliau, konsep puitika sastera Melayu harus digali daripada sumber tradisi lisan Melayu. Oleh itu, beliau menyarankan agar konsep teks, genre, pengarang, khalayak, dan keindahan dalam sastera Melayu harus bersumberkan tradisi lisan Melayu. Sarjana lain yang turut membicarakan konsep puitika Melayu ialah Mohd. Affandi Hassan, Hashim Awang dan V,I. Braginsky. |
anti-urban tradition | tradisi antibandar | Perancangan dan Pembangunan Bandar | Tiada | Fahaman perancangan yang menolak ciri-ciri perbandaran tetapi lebih menyintai ciri-ciri desa. |
traditional method | kaedah tradisi | Penilaian Harta Tanah | Tiada | Tiada |
likay | likay | Kesusasteraan | Tiada | Teater tradisi yang merupakan sejenis opera dari Thailand. Bentuk teater ini merupakan persembahan yang merangkumi unsur-unsur muzik, tarian dan dialog. Kumpulan muzik iringan dikenali sebagai pi phat likay yang melibatkan alat-alat ranat ek (gambang kayu), Khong wong yai (bebeapa biji gong kecil yang disusun dalam bulatan), pi nai (serunai), Klong khaek (sepasang geduk) dan sebiji gendang. Cerita likay merangkumi cerita raja-raja, sejarah, peperangan, cerita klasik, cerita popular dan cerita rakyat. |
folk poetry | puisi rakyat | Kesusasteraan | Puisi | Puisi tradisi yang disampaikan secara lisan yang bertujuan untuk memberi hiburan, nasihat dan pengajaran kepada masyarakat. Contohnya, peribahasa, pantun dan bahasa berirama. |
cultural heritage | warisan budaya | Pelancongan | Tiada | Peninggalan nenek moyang, seperti tradisi, kepercayaan atau cara hidup yang diamalkan oleh sesuatu kaum. |
ethnobotany | etnobotani | Herba | Pemiawaian | Bidang kajian tentang tumbuhan yang digunakan secara tradisi dalam kehidupan kumpulan etnik tertentu, khususnya untuk merawat sebarang penyakit. Maklumat yang diperoleh daripada kajian ini boleh digunakan sebagai petunjuk untuk menemui bahan atau sebatian yang bermanfaat dan bernilai. Sebagai contoh, pokok hempedu bumi (Andrographis paniculata) boleh digunakan untuk merawat demam. |