| dikir maulud | dikir maulud | Kesenian | Drama dan Teater | Dikir yang disampaikan oleh kaum lelaki dan wanita secaraberlagu sambil berarak beramai-ramai. Dikir maulud diadakan untuk menyambut ulang tahun kelahiran nabi Muhammad SAW. |
| dikir laba | dikir laba | Kesenian | Drama dan Teater | Dikir yang disampaikan oleh kaum lelaki secara beramai-ramai dalam bentuk bulatan di daerah tertentu di negeri Kelantan. Dikir yang dilagukan bersifat ajaran agama. |
| chant | dikir | Kesenian | Drama dan Teater | Gabungan ucapan doa atau nyanyian yang disampaikan secara beramai-ramai dengan cara berlagu. Istilah dikir berasal daripada kata zikir yang bermaksud kata-kata pujian yang puitis. Lagu disampaikan dalam bentuk pantun diiringi dengan paluan rebana dan alat muzik yang lain. Terdapat beberapa jenis dikir mengikut rentak dan lagu seperti dikir rebana, dikir barat, dikir maulud dan dikir berendoi. |
| dikir barat | dikir barat | Kesenian | Drama dan Teater | Dikir yang disampaikan secara berkumpulan dengan memasukkan elemen muzik, nyanyian dan gerak aksi yang diadun sebagai satu gubahan untuk menyindir secara berjenaka mengenai isu sosial. Seni tradisi ini digemari oleh masyarakat Melayu di negeri Kelantan. Komposisi ahli kumpulan terdiri daripada pemuzik, awak-awak, juara dan tukang karut. |
| dikir berendoi | dikir berendoi | Kesenian | Drama dan Teater | Dikir yang disampaikan secara berkumpulan semasa upacara naik buai untuk meraikan kelahiran bayi dalam sesebuah keluarga. Lagu yang dinyanyikan mempunyai unsur nasihat dan pengajaran kepada anak dan ibu bapa. Kebiasaannya, akikah dan cukur jambul diadakan serentak dengan upacara ini. |
| dikir barat | dikir barat | Muzik | Tiada | Nyanyian berpantun dengan gaya bersahut-sahutan antara penyanyi solo pertama yang dikenali sebagai juara atau tok juara dengan korus yang dikenali sebagai awok-a wok. Dikir barat merupakan sejenis hiburan sekular rakyat Melayu Kclantan semasa majlis perkahwinan atau majlis keramaian. Tok Juara memulakan sesuatu lagu dengan nyanyian solo tanpa iringan. Manakala penyanyi solo kedua pula bertindak sebagai tukang karut. Tukang karut ini akan mengarang pantun secara spontan. Teksnya berkaitan dengan kehidupan seharian, mesej politik atau pembangunan negara. Dikir barat diiringi ensembel yang terdiri daripada rebana ibu dan anak, tetawak, canang dan marakas. |
| chant | dikir | Kesusasteraan | Tiada | Gabungan ucapan doa atau nyanyian yang disampaikan secara beramai-ramai dengan cara berlagu. Lagu disampaikan dalam bentuk pantun diiringi dengan paluan rebana dan alat muzik yang lain Gaya penyampaian seperti ini juga digunakan dalam gereja seperti Canta Gregory (Gregorian Chant), dan di kuil Hindu atau Buddha untuk lafaz mantera. Lafaz mantera dalam upacara buka panggung, teater wayang kulit, dan makyung juga dianggap dikir, malahan gaya membaca puisi juga menggunakan teknik dikir. Contoh yang terkenal ialah pantun yang digunakan dalam persembahan Dikir Barat. |
| dithyramb | ditiramb | Kesusasteraan | Tiada | Sebuah persembahan yang mengandungi dikir dan nyanyian untuk meraikan dewa Dionysius, yang berkaitan dengan arak, keseronokan dan kesuburan. Pada peringkat awalnya, ditiramb mempersembahkan cerita yang diimprovisasikan dan dinyanyikan secara solo oleh ketua kumpulan dan dijawab oleh kumpulan korus. Kemudian, ditiramb diperluas untuk meraikan dewa-dewa yang lain. Seterusnya, ditiramb berkembang daripada upacara ritual kepada bentuk kesusasteraan yang mengetengahkan cerita kepahlawanan. Dalam kesusasteraan moden (selepas abad klasik), bentuk ini sudah tidak popular lagi. Contoh ditiramb moden ialah karya Dryden, Alexander�s Feast yang memperlihatkan gaya persembahan yang penuh ghairah. Ditiramb berasal daripada bahasa Yunani dithurambos yang bermaksud �nyanyian rakyat�. |
| dithyramb | ditirambi | Kesenian | Drama dan Teater | Sebuah persembahan drama yang mengandungi dikir dan nyanyian untuk memuja atau memuji sesuatu dengan gaya bahasa yang puitis. Ditirambi berasal daripada bahasa Yunani dithurambosyang bermaksud ‘nyanyian rakyat’. |
| awak-awak | awak-awak | Kesenian | Drama dan Teater | 1. Pengiring yang berperanan sebagai korus dalam persembahan dikir barat. Lihat jugakorus. 2. Pemuzik dalam ensembel muzik wayang kulit. |