| ketapang | ketapang | Perhutanan | Sains Kayu dan Hasil Hutan | Nama piawai bagi kayu Term inalia spp. daripada famili Combretaceae. Nama tempatannya di Semenanjung termasuk jaha, jelawai dan mempelam babi, di Sabah ialah talisai, dan di Sarawak ialah telinsi. Spesies utamanya termasuk Terminalia bellirica, T. calemansanai, dan T. catappa. Gubal kayu ketapang biasanya berwarna lebih muda dan sukar dibezakan daripada teras kayunya yang mempunyai pelbagai warna coklat bergantung pada spesiesnya. Tekstur kayunya berbeza-beza mengikut spesies dengan ira yang bersimpul. Kayu ini mempunyai nilai ketumpatan keringan udara yang berjulat antara 385 hingga 850 kg/m3, dan tergolong dalam kumpulan kayu keras ringan. Kumpulan kayu ini mempunyai ciri-ciri utama yang berbeza-beza mengikut spesies, tetapi mudah dikerjakan dan dikeringkan, tanpa mengalami kecacatan yang teruk. Kayu ketapang sesuai untuk kawasan dalaman, kayu kumai, lantai, perabot dan papan lapis. |
| ruba�i | ruba�i | Kesusasteraan | Tiada | Bentuk puisi Melayu tradisional yang terdiri daripada dua bait, mengandungi empat misrak, satu wazan dan satu qafiyah (rima). Ada dua jenis ruba�i. Pertama, ketiga-tiga misraknya (1,2 dan 4) mempunyai qafiah yang yang sama, dan kedua, keempat-empat misraknya mempunyai qafiyah yang sama. Ringkasnya, skema qafiyahnya ialah a,a,b,a dan a,a,a,a. Keempat-empat misrak ini ditulis dalam dua bait, dan disebut du-bayt (dua bait). Ruba�i mempunyai keistimewaan kerana mengandungi makna falsafah yang khusus. Setiap ruba�i mengandungi makna yang tersendiri, bebas, tidak berkaitan dengan ruba�i sebelum atau sesudahnya. Contoh ruba�i Parsi karya Abu Sa�id-i Abu al-Khair: Ranj mardum zi bishi o pisist, Rahat o anymani zi darvishist, Barguzin zin jaha o bas, Garat badanish o khard khishist. Ruba�i ini diterjemahkan oleh Prof. Dr Bukhari Lubis: Insan terseksa cinta kekayaan ketinggian, Ketegangan kebahagian dalam kedarwisan, Pilih yang satu dari alam ini, berpada, andai dirimu dihiasi ilmu dan kebijaksanaan. Dalam sastera klasik Melayu juga pernah dikarang ruba�i. Contohnya, karya Bukhari al-Jauhari dalam Taj Us-Salatin: Budi sungguh yang menunjuk insan, Insan itulah yang budiman, Haiwannya yang bukan berbudi, Rupanya insan dan adanya haiwan. |