| APAKAH JAWAPAN BAGI SOALAN SAYA?:BAGAIMANA HENDAK MEMBEZAKAN ...i DAN ...kan?TERIMA KASIH | Fungsi apitan meN-...-kan dengan meN-...-i, dibahagikan kepada tiga: (i) Fungsi apitan meN-...-kan untuk menandakan kausatif, manakala apitan meN-...-i menandakan lokatif, contohnya; a. Pak Osman menghadiahkan sebuah basikal kepada Ahmad. b. Pak osman menghadiahi Ahmad sebuah basikal. (ii) Bagi kata kerja tertentu, perbezaan penggunaan apitan meN-...-i adalah dari segi objek tepat yang boleh mengikutinya, iaitu apitan meN-...kan lazimnya menerima objek tidak bernyawa dan apitan meN-...-i menerima objek bernyawa. a. Ali memberi kucing makanan. b. Ali memberikan makanan kepada kucing. Perkataan memberi dalam ayat (ii)b sebenarnya terdiri daripada kata dasar beri yang menerima apitan meN-...-i tetapi telah digugurkan i. (iii) Bagi sebilangan kecil kata kerja yang menerima apitan meN-...-kan dan meN-...-i, penggunaannya saling berganti tanpa membezakan makna. Contohnya: a. Ali membaiki kereta yang rosak. b. Ali membaikkan kereta yang rosak. Harap maklum. | Tatabahasa | 13.09.2006 |
| Cikgu DBP, tolong semak ayat di bawah yang manakah betul. 1. Jangan hentikan perjuangan saya. 2. Jangan menghentikan perjuangan saya. Ayat (1) adalah betul, kan? Saya hendak pengesahan DBP bagi menambah keyakinan saya dalam ayat ini. Tolong sertakan penerangan juga. Ucapan terima kasih saya ucapkan. | Jangan hentikan perjuangan saya. kata perintah dengan imbuhan -kan, untuk maklumat lanjut rujuk buku Tatabahasa Dewan halaman 183 dan 256. | Tatabahasa | 29.05.2014 |
| Tuan, saya keliru dengan bentuk: 1. ber... + Kata Sendi Nama + meN...kan / meN... 2. ber... + Tidak Perlu Kata Sendi Nama + meN...kan / meN... Tuan faham akan soalan saya, kan? :) Bilakah perlu menggunakan bentuk 1, dan bila hendak menggunakan bentuk 2. Tolong! | Barangkali soalan yang tuan ingin kemukakan berkenaan kata kerja transitif. Kata kerja digolongkan kepada dua kumpulan utama: i. kata kerja transitif ii. kata kerja tak transitif. Kata kerja transitif ialah kata kerja yang mengandungi objek yang terdiri daripada frasa nama untuk melengkapkan maksudnya.Cth. Murid sedang membaca buku; saya telah menjawab soalan sdr. Kata kerja transitif dapat dibahagikan kepada kata kerja yang berfungsi dalam ayat aktif dan kata kerja yang berfungsi dalam ayat pasif. kata kerja tak transitif ialah kata kerja yang tidak memerlukan penyambut atau objek sesudahnya. kata kerja tak transitif dapat dibahagikan kepada dua subgolongan. iaitu kata kerja tak transitif tanpa pelengkap dan kata kerja tak transitif berpelengkap. Cth. kata kerja tak transitif tanpa pelengkap: semua orang pulang.; adik saya masih tidur. Cth. kata kerja berpelengkap: keadaan bapanya beransur baik.; mereka tinggal di Kampung Paya. Untuk keterangan lanjut, sila dapatkan buku Tatabahasa Dewan Edisi, terbitan DBP. | Tatabahasa | 29.04.2014 |
| Bagaimanakah kita hendak membezakan penggunaan 'kan' dalam ayat, contoh : merendam dan merendamkan | merendam menaruh sesuatu di dlm air dll beberapa lamanya: padi itu direndam di dlm air, kemudian diwap, dijemur, dan dikeringkan; melemaskan lipas dgn ~nya dlm air; merendamkan menjadikan digenangi (air dll): sawah itu direndamkan dahulu; direndam tak basah prb a) sangat licin (tidak mudah dikalahkan, ditipu, dll); b) belum ada keputusannya (perkara); c) orang yg degil atau kikir; | Tatabahasa | 23.08.2007 |
| bagaimana hendak mengetahui satu-satu perkataan yang mengandungi imbuhan memper-..kan itu membawa makna kausatif atau menyebabkan orang lain melakukan perbuatan yang terkandung dalam maksud kata kerja? (Harap jangan suruh rujuk tatabahasa dewan kerana sudah dirujuk) | Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat, kausatif bermaksud (Lin) berkenaan bentuk kata kerja transitif yang berakhiran -kan yang mengatakan sebab berlakunya sesuatu kejadian (misalnya dalam ayat Ali membesarkan rumah, -kan dalam kata membesarkan membawa pengertian kausatif, iaitu menjadikan besar).
Fungsi apitan meN-...-kan untuk menandakan kausatif, manakala apitan meN-...-i menandakan lokatif, contohnya; a. Pak Osman menghadiahkan basikal kepada Ahmad. b. Pak Osman menghadiahi Ahmad sebuah basikal.
Dalam mengenal pasti sama ada membawa makna kausatif atau menyebabkan orang lain melakukan perbuatan, tuan digalakkan selalu merujuk kamus bagi carian makna sesuatu perkataan | Tatabahasa | 14.09.2014 |
| bagaimana hendak mengetahui satu-satu perkataan yang mengandungi imbuhan memper-..kan itu membawa makna kausatif atau menyebabkan orang lain melakukan perbuatan yang terkandung dalam maksud kata kerja? (Harap jangan suruh rujuk tatabahasa dewan kerana sudah dirujuk) | Menurut Kamus Dewan Edisi Keempat, kausatif bermaksud (Lin) berkenaan bentuk kata kerja transitif yang berakhiran -kan yang mengatakan sebab berlakunya sesuatu kejadian (misalnya dalam ayat Ali membesarkan rumah, -kan dalam kata membesarkan membawa pengertian kausatif, iaitu menjadikan besar).
Fungsi apitan meN-...-kan untuk menandakan kausatif, manakala apitan meN-...-i menandakan lokatif, contohnya; a. Pak Osman menghadiahkan basikal kepada Ahmad. b. Pak Osman menghadiahi Ahmad sebuah basikal.
Dalam mengenal pasti sama ada membawa makna kausatif atau menyebabkan orang lain melakukan perbuatan, tuan digalakkan selalu merujuk kamus bagi carian makna sesuatu perkataan. | Tatabahasa | 10.09.2014 |
| Salam sejahtera. 1. “Azman hendak melihat perarakan tetapi sudah tamat”,”Azman hendak melihat perarakan tetapi perarakan sudah tamat”. Ayat manakah yang betul? Adakah perkataan ‘perarakan’ diperlukan selepas ‘tetapi’? 2.Dalam bahasa Malaysia, kata kerja transitif “men...kan” diikuti oleh objek manakala “men...i” diikuti oleh manusia. Sebagai contoh, “Bapa menghadiahi Ali sebuah buku”,”Bapa menghadiahkan sebuah buku kepada Ali”. Akan tetapi, terdapat sesetengah ayat yang tidak mengikut hukum tersebut. Contohnya, “Mereka menguasai sektor ekonomi”,”Peluru mengenai sasaran”. Apakah yang menyebabkan keadaan ini berlaku? 3.Dalam kesusasteraan Melayu lama, terdapat perkataan “sekalian peristiwa”. Apakah maksud sebenar yang didukung oleh perkataan tersebut? 4. Apakah cara penulisan yang paling sesuai untuk kata bilangan berangka seperti kedua(ke-2), kelima puluh(ke-50) dalam tulisan rasmi? Adakah tanda sempang(-) dengan angka mesti digunakan ataupun tulisan dalam perkataan sudah memadai? 5. Penulisan kata bilangan ke-56 ditulis dalam bentuk “kelimapuluh enam” ataupun “kelima puluh enam”? | Jawapan 1. Kedua-dua ayat adalah betul. Akan tetapi ayat pertama lebih gramatis, iaitu tidak perlu mengulangi perkataan “perarakan” 2. Bukan semua kata kerja transitif “men...kan” dan “men...i” harus mengikut peraturan tersebut. Sila lihat buku Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga halaman 207: (II) Bagi kata kerja tertentu, perbezaan penggunaan apitan meN- ... –kan dan meN-...-i adalah dari segi jenis objek tepat yang boleh mengikutinya, iaitu apitan meN-...-kan lazimnya menerima objek tidak bernyawa dan apitan men-...-i menerima objek yang bernyawa. Contohnya: a. Ali memberi kucing makanan b. Ali memberikan makanan kepada kucing. Apabila disebut bagi kata kerta tertentu bermaksud bukan semua kata kerja. Banyak kata kerja berapitan men...i yang tidak diikuti oleh objek bernyawa: -Mereka cuba melupai peristiwa itu -Hujan membasahi jemurannya. -Air hujan memasuki rumah kami. Untuk lebih faham, sila rujuk Buku Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga halaman 202 -208. 3. “Sekalian peristiwa” bermaksud semua peristiwa atau keseluruhan peristiwa. 4. Penulisan angka boleh digunakan dengan ejaan penuh atau ditulis angka sahaja dalam tulisan rasmi. Walau bagaimana pun mengikut buku Gaya Dewan apabila menulis dalam ayat, bilangan 1 hingga 9 dieja penuh, (seperti satu, dua....sembilan). Manakala bilangan 10 dan ke atas ditulis dengan angka (10, 12, 20, 31, 105 dsb). Jadi apabila ditambah ke, menjadi kedua, kelapan, ke-10, ke-50. Akan tetapi jika bukan dalam ayat, seperti tajuk atau nama khas sesebuah program atau majlis, boleh ditulis dengan angka sahaja walaupun bilangan itu kurang daripada 10. Contohnya “Anugerah Enovasi Ke-8”. 5. Kelima puluh enam | Lain-lain | 30.10.2014 |
| 1)Suara penyayi itu sungguh merdu/gemersik semasa mendendangkan lagu irama asli. Yang mana jawapan yang betul?? 2) bagaimana hendak menerangkan cara yang mudah untuk menerangkan tentang penggunaan imbuhan me...i dan me...kan?? 3) imbuhan Memper+ kata adjektif tidak boleh ada ...kan di belakang..contohnya memperdalam...bagaimana pula dengan mempertingkatkan betul atau salah?? mempertingkat atau mempertingkatkan??? 4) layang-layang yang tersangkut pada pokok besar itu terpontang-panting/melambai-lambai/meliang-liuk/bergegar apabila angin bertiup....yang manakah jawapan yang paling tepat??? | Saudara Aidil,
1. Suara penyanyi itu sungguh merdu semasa mendendangkan lagu irama asli.
2. Imbuhan me-...-i dan me-...-kan tergolong dalam apitan kata kerja. Kata dasar yang menerima apitan me-...-i dan me-...-kan akan membentuk kata kerja. Misalnya: mem + besar + kan = memperbesarkan
3. Perkataan yang betul ialah mempertingkatkan. Hal ini kerana 'tingkat' bukan kata adjektif dan imbuhan yang betul ialah memper-...-kan. Di dalam Kamus Dewan Edisi Keempat tiada bentuk mempertingkat disenaraikan tetapi makna perkataan mempertingkatkan ada diterangkan yang membawa maksud menjadikan lebih tinggi atau lebih besar.
4. Jawapan yang tepat ialah melambai-lambai (sila rujuk Kamus Dewan Edisi Keempat untuk mengetahui setiap maksud perkataan yang dikemukakan) | Tatabahasa | 05.08.2012 |
| Selamat petang Macam mana hendak membezakan imbuhan me-...-i dan me-...-kan? Saya mendapati bahawa contoh ayat dalam kamus dewan dan pelita bahasa berbeza kegunaannya. Adakah kedua-dua ayat di bawah ini gramatis? a. Dia pula tidak sepi drpd meminjamkan beras atau wang kpd tetangganya. (Kamus Dewan) b. Usahawan itu meminjamkan Ah Long wang. (Pelita bahasa) Selepas imbuhan me-...-kan, perlu diikuti dengan objek yang bernyawa atau tidak? Dalam pelita bahasa juga mencatatkan ayat "Usahawan itu meminjamkan wang daripada Ah Long" tidak gramatis. Jadi, ayat yang berikut yang manakah gramatis? a.) Ali meminjamkan Ravi nota-nota kuliah. atau b.) Ali meminjamkan nota-nota kuliah kepada Ravi. Sekian, terima kasih. | Merujuk Kamus Dewan Edisi Keempat (hlm. 1212), maksud 'meminjamkan' ialah memberikan barang dan lain-lain untuk dipinjam. Daripada contoh ayat yang dibertikan, ayat yang gramatis ialah meminjamkan wang atau meminjamkan nota. Untuk penjelasan lanjut, sila rujuk buku Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga, hlm. 190 - 217. | Tatabahasa | 03.06.2010 |
| Bagaimanakah kita hendak membezakan imbuhan men...... dan men......kan? Boleh berikan contoh? Terima Kasih. | Awalan meN- membentuk kata kerja aktif sama ada transitif atau tak transitif. Awalan ini mempunyai empat bentuk varian, bergantung pada huruf pertama kata dasar yang bercantum dengannya, iaitu me-, mem-, men- dan meng-. Untuk keterangan lanjut dan contoh penggunaannya, sila lihat buku Tatabahasa Dewan Edisi Keempat, halaman 151. Bagi apitan meN-...-kan pula, saudara boleh merujuk halaman 190 yang menghuraikan secara terperinci berserta dengan contoh penggunaannya. | Tatabahasa | 30.04.2009 |