| TENUNAN | TENUNAN, hasil kraf tangan utama yang menampakkan keragaman tekstil Melayu. Kain tenunan bererti kain atau tekstil yang dihasilkan dengan teknik tenunan yang dibuat daripada benang. Tenunan awal dihasilkan dengan menggunakan alat tenun duduk, yang masih kekal dalam budaya masyarakat Iban. Masyarakat Bajau Darat atau Iranun juga mewarisi alat tenun duduk, tetapi berkembang kemudian dengan alat tenun berkaki. Tenunan paling awal di Tanah Melayu telah dihasilkan di Terengganu dan Kelantan, dengan menggunakan ‘kei berkaki’. Masyarakat Iranun, Batak dan Toraja terkenal dengan tenunan ikat benang kapas. | BUDAYA | Kraf Tangan |
| SATIN | Satin ditenun dengan benang pakan (benang melintang) tidak menyilang benang lungsin (benang memanjang) sekerap tenunan kain jenis lain. Satin tidak mempunyai corak serong yang nyata. Malahan fabrik ini licin dan berkilat. Satin juga merujuk kepada fabrik sutera, nilon, rayon dan kapas dengan tenunan satin. | UMUM | |
| PUA | PUA, kain tenunan yang dihasilkan oleh suku kaum Iban di Sarawak. Pua ditenun dengan menggunakan kek sandang belakang yang disebut sebagai body tension loom atau back strap loo. Di kalangan kaum Iban, alat tenunan ini disebut sebagai tumpuh. Tumpuh ialah sejenis alat tenunan ringkas dan ringan. Penenunnya duduk di atas lantai dengan merenggangkan benang loseng pada penyandang atau strap di bahagian punggungnya. | BUDAYA | Konsep |
| KAIN KARAT | KAIN KARAT, kain yang ditenun dengan ‘kek’ atau alat tenunan. ‘Karat’ dalam kelengkapan peralatan menenun ialah sejenis jentera dan kayu pemijak bagi mengangkat benang loseng dan menyilangkan benang pakan. ‘Mengarat’ bermakna mengangkat setiap lembar benang loseng bagi menghasilkan satu tenunan sama ada tenunan tabi atau twil. | BUDAYA | Kraf Tangan |
| SARAJEVO | Sarajevo (pend. 447 687) ialah ibu negara Bosnia- Herzegovina (lihat Bosnia-Herzegovina [peta]). Sarajevo terkenal dengan keluaran tenunan permaidani, pertukangan perak, dan terdapat banyak masjid. Orang Turki yang memerintah bandar ini dari tahun 1400-an hingga tahun 1878 membina banyak masjid. Sarajevo juga terkenal sebagai tempat Archduke Austria Francis Ferdinand dibunuh pada 28 Jun 1914. Peristiwa ini menyebabkan tercetusnya Perang Dunia I (lihat Perang Dunia I [Pengenalan]). | UMUM | |
| TEKSTIL | Tekstil secara tradisinya bermakna kain yang ditenun. Istilah tersebut berasal daripada perkataan Latin texere yang bermaksud menenun . Banyak kain masih diperbuat daripada tenunan yang menggunakan mesin tenun. Tetapi kini, kesemua jenis kain yang lain juga dianggap sebagai tekstil. Ia termasuk kain yang dikait, felt, kain renda, kain brid dan kain net. Industri tekstil juga menganggap serat dan yarn yang digunakan untuk mengeluarkan kain sebagai tekstil. | UMUM | |
| IKAT | IKAT, teknik mengikat benang-benang loseng dan pakan sebelum dicelup warna bagi menghasilkan ragam hias dan corak tenunan. Teknik ini telah dikenal pasti sejak zaman kebudayaan dongson di kawasan Tongkin dan Annam Utara (Vietnam) yang meresap ke Alam Melayu pada sekitar tahun 500 S.M. Teknik ini mempunyai persamaan dengan tenunan orang gunung Siam, pua kumbu Iban, ulos Batak, tenunan Jawa, Bali, Sumbawa, Bima dan Sulawesi. | BUDAYA | Proses/Tindak Balas |
| RAYON | Rayon ialah sejenis serat yang dibuat di kilang. Serat rayon ini diperbuat daripada kayu atau kapas. Ia digunakan dengan meluas dalam pembuatan bahan industri serta tekstil anyaman dan tenunan untuk pakaian dan perhiasan fabrik. Sesetengah fabrik yang diperbuat daripada rayon diolah khas supaya kalis haba dan digunakan dalam bahagian tertentu pesawat angkasa lepas. | UMUM | |
| MENENUN | Menenun ialah proses membuat pakaian dengan menjalinkan dua set benang di atas dan di bawah antara satu sama lain. Banyak kain dan kebanyakan selimut, pakaian, serta ambal dihasilkan melalui tenunan. Tukang tenun menggunakan benang yang dipintal daripada gentian asli seperti kapas, sutera, dan bulu. Gentian tiruan yang kuat termasuk nilon dan orlon juga popular. | UMUM | |
| ULOS BATAK | ULOS BATAK, tenunan yang memberi pakan tambahan dengan tidak menggunakan benang emas atau perak, dan merupakan alat kelengkapan upacara adat. Di daerah Batak, seperti di Tanah Karo, ulos dikenal dengan pelbagai nama antaranya ‘gatip’ ‘juir’, ‘uisgara’, ‘uisnipes’, ‘uisteba’ dan ‘uis arinteneng’, sementara di Tapanuli Utara, dikenal sebagai ‘tampai’ dan ‘palepai’. Ulos yang paling terkenal ialah ‘ulos ragi idup’. | BUDAYA | Kraf Tangan |