| humanism | humanisme | Kesusasteraan | Tiada | Fahaman yang mengagungkan status dan sifat-sifat manusia. Istilah �humanis� pada asalnya merujuk kepada sarjana ilmu kemanusiaan pada Zaman Pembaharuan (Renaissance) pada abad ke-16. Secara khususnya, hurmanis merujuk kepada cendekiawan Eropah yang mengkaji kebangkitan semula budaya dan sastera Yunani dan Rumawi. Tumpuan mereka adalah pada karya klasik yang dihasilkan oleh penyair, dramatis dan ahli falsafah seperti Cicero, Aristotle dan Plato. Hasil daripada kajian itu, timbul fahaman baharu tentang manusia yang berbeza daripada pandangan Kristian yang lebih dominan. Fahaman ini cenderung mengagungkan sifat-sifat manusia, khususnya kebolehan menaakul. Bentuk humanisme yang ekstrem menganggap manusia sebagai kayu ukur bagi segala kewujudan yang lain. Umumnya, humanisme menyedarkan manusia tentang kuasa dan bakat mereka yang berpeontesi menjadikannya lebih beradab. Pada zaman yang kemudian, wujud humanisme Kristian seperti yang terpancar dalam penulisan Sidney, Bacon, Spenser dan Milton. Humanisme ini lebi |
| humanism | humanisme | Kesusasteraan | Tiada | Kefahaman yang memberi keutamaan kepada nilai dan kehidupan manusia. |
| humanism | humanisme | Linguistik | Tiada | Tiada |
| humanism | humanisme | Pendidikan | Tiada | Tiada |
| humanism | humanisme | Kesusasteraan | Tiada | Tiada |
| humanism | humanisme | Sains Politik | Tiada | Tiada |
| humanism | humanisme | Kesenian | Tiada | Kefahaman yang memberi keutamaan kepada nilai dan kehidupan manusia. |
| new humanism | humanisme baru | Kesusasteraan | Tiada | Satu gerakan dalam kesusasteraan dan falsafah, di Amerika Syarikat, sejak tahun-tahun dua puluhan. |
| ultramontanism | ultramontanisme | Sains Politik | Politik Perbandingan | Fahaman yang mengutamakan kuasa gereja dalam pemerintahan negara. Fahaman ini berkembang pada zaman kegemilangan Rom semasa agama atau gereja memainkan peranan penting dalam urusan pemerintahan. Fahaman ini juga berkembang sebagai reaksi kepada perkembangan rasionalisme dan humanisme yang cuba menggugat peranan gereja. Pendukung fahaman ini telah melaksanakan berbagaibagai gerakan bagi memelihara kedudukan tinggi agama dan pope. Kini perbincangan mengenai ultramontanisme tidak terbatas kepada agama Kristian semata-mata. |